Wspinaczka to sport, który zyskuje coraz większą popularność wśród ludzi w różnym wieku. Nie ma nic dziwnego, że wiele osób chce spróbować swoich sił na ściance lub skałach. Jednak zanim zaczniesz swoją przygodę ze wspinaczką, musisz zadbać o odpowiedni sprzęt. A najważniejszym elementem są buty wspinaczkowe.
Buty wspinaczkowe to specjalne obuwie, które zapewnia lepszą przyczepność, stabilność i precyzję podczas wspinania się. Dzięki nim możesz pokonywać trudne drogi i poprawiać swoje umiejętności. Ale jak wybrać buty wspinaczkowe dla początkujących? Na co zwrócić uwagę? Jak dopasować rozmiar? Na te i inne pytania odpowiemy w tym artykule.
Jaki rodzaj butów wspinaczkowych wybrać?
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów butów wspinaczkowych, które różnią się między sobą kształtem, twardością, profilowaniem i systemem zapięcia. Wybór odpowiedniego rodzaju butów zależy od tego, jaki styl wspinaczki preferujesz i jakiego stopnia trudności są drogi, które chcesz pokonywać.
Ogólnie można wyróżnić trzy główne typy butów wspinaczkowych:
- Buty płaskie (flat) – mają płaską podeszwę i niewielkie profilowanie. Są najwygodniejsze i najbardziej uniwersalne. Nadają się do wspinaczki na poziomie początkującym i średniozaawansowanym, zarówno na ściance, jak i na skałach. Pozwalają na dobrą pracę stopy i nie uciskają palców.
- Buty lekko profilowane (slightly downturned) – mają lekko wygiętą podeszwę i większe profilowanie. Są nieco mniej wygodne, ale zapewniają lepszą przyczepność i precyzję. Nadają się do wspinaczki na poziomie średniozaawansowanym i zaawansowanym, głównie na skałach. Pozwalają na lepsze wykorzystanie krawędzi i dziur.
- Buty mocno profilowane (aggressive) – mają mocno wygiętą podeszwę i bardzo duże profilowanie. Są najmniej wygodne, ale zapewniają najlepszą przyczepność i precyzję. Nadają się do wspinaczki na poziomie zaawansowanym i ekspertowym, głównie na skałach. Pozwalają na pokonywanie bardzo trudnych dróg o dużym nachyleniu.
Dla początkujących najlepszym wyborem są buty płaskie lub lekko profilowane. Nie musisz od razu inwestować w drogie i zaawansowane modele, które mogą być dla ciebie niewygodne i zniechęcające. Ważne jest, żebyś czuł się komfortowo i bezpiecznie podczas wspinania się.
Jak dopasować rozmiar butów wspinaczkowych?
Kolejnym ważnym aspektem jest dopasowanie rozmiaru butów wspinaczkowych. Rozmiar butów wspinaczkowych nie jest taki sam jak rozmiar zwykłych butów. Zazwyczaj jest on mniejszy o kilka numerów. Dlatego nie możesz polegać tylko na tabeli rozmiarów producenta, ale musisz przymierzyć buty przed zakupem lub zamówić kilka par w różnych rozmiarach i wybrać najlepiej pasującą.
Buty wspinaczkowe powinny być dopasowane, ale nie za ciasne. Nie powinny uciskać palców ani powodować bólu. Powinieneś móc swobodnie poruszać palcami i poczuć podeszwę pod stopą. Zbyt luźne buty będą się zsuwać i utrudniać wspinanie się. Zbyt ciasne buty będą hamować krążenie krwi i powodować dyskomfort.
Buty wspinaczkowe powinny być przymierzane na cienkich skarpetkach lub bez skarpetek. Grube skarpety mogą zmieniać kształt stopy i wpływać na dopasowanie butów. Niektórzy wspinacze wolą nosić buty bez skarpetek, żeby mieć lepszy kontakt z podeszwą. Jednak jeśli masz wrażliwą skórę lub chcesz uniknąć nieprzyjemnego zapachu, możesz wybrać cienkie i oddychające skarpetki.
Jaki system zapięcia wybrać?
Ostatnim elementem, na który warto zwrócić uwagę, jest system zapięcia butów wspinaczkowych. System zapięcia wpływa na to, jak łatwo i szybko można założyć i zdjąć buty, jak dobrze można je dopasować do stopy i jak stabilnie trzymają się na nodze.
Istnieją trzy główne systemy zapięcia butów wspinaczkowych:
- Sznurówki – są najbardziej klasyczne i tradycyjne. Pozwalają na bardzo dokładne dopasowanie butów do stopy, zwłaszcza w przedniej części. Są też najbardziej trwałe i niezawodne. Jednak są też najmniej wygodne i najwolniejsze w zakładaniu i zdejmowaniu.
- Zatrzaski (velcro) – są najbardziej nowoczesne i popularne. Pozwalają na bardzo szybkie i łatwe zakładanie i zdejmowanie butów, co jest przydatne podczas przerw lub zmiany dróg. Są też dość wygodne i stabilne. Jednak nie pozwalają na tak dokładne dopasowanie butów do stopy, zwłaszcza w tylnej części. Mogą też się zużywać i poluzowywać z czasem.
- Bez zapięcia (slipper) – są najbardziej minimalistyczne i proste. Nie mają żadnego systemu zapięcia, tylko elastyczną cholewkę, która trzyma but na nodze. Są bardzo lekkie, wygodne i szybkie w zakładaniu i zdejmowaniu. Jednak nie pozwalają na żadne dopasowanie butów do stopy, więc muszą być idealnie dobranego rozmiaru. Mogą też się rozciągać i tracić kształt z czasem.
Dla początkujących najlepszym wyborem są buty ze zatrzaskami lub sznurówkami.
Zapewniają one wystarczające dopasowanie, stabilność i komfort podczas wspinania się. Buty bez zapięcia mogą być zbyt ryzykowne i niewygodne dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę ze wspinaczką.
